نظریه نیازهای معنوی از دیدگاه اسلام و تناظر آن با سلسله مراتب نیازهای مازلو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

محقق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

در این مقاله نخست مروری بر جایگاه و اهمیت نیازها در حوزة روان‌شناسی می‌گردد و در ادامه با توجه به ضرورت درنظر گرفتن نیازهای معنوی در سلسله‌ مراتب نیازها، به بررسی اجمالی ادبیات تفکر ارزشی و نیز متون علمی موجود، درخصوص اهمیت و جایگاه نیازهای معنوی ‌پرداخته می‌شود. در حوزة معرفت دینی گسترة نیازها از محدودة انسان و روابطش با خود و دیگران به وسعت خدا و همة هستی بسط می‌یابد. با این پیش‌فرض، نیازهای معنوی انسان متناظر با هرم نیازهای مازلو در پنج طبقه (نیازهای وجود، نیازهای ایمنی‌جویی معنوی، نیاز محبت و دوستی با خدا، نیاز کرامت نفس، نیاز خودشکوفایی معنوی و تقرّب به خدا) عنوان شده است. امید است این رهیافت، بتواند دریچة تازه‌ای را به سوی روان‌شناسی مذهب بگشاید و بُعد دیگری از نیازهای انسان را که به روشنی در هرم نیازهای مازلو به چشم نمی‌خورد، برجسته نماید

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Theory of spiritual needs from Islamic point of View and its correspondence with Mazlov's needs hierarchy

نویسنده [English]

  • Mohammadsadegh Shojaii
چکیده [English]

This paper first has an overview on status and importance of needs in the field of psychology, and then due to the necessity of considering spiritual needs in needs hierarchy, deals with significance of spiritual needs on the basis of value thinking literature as well as related scholarly texts. Because of highly expansion of needs in the area "religious knowledge" beyond limit of human and his relations with self and others, in the present work, human's spiritual needs have been treated correspondent with Mazlov's needs pyramid in the form of 5 classes namely "existence needs", "spiritual safety needs", "need of love and friendship with God", "need of self-esteem", and "need of self-actualization and approach to God". Hopefully, such an approach can open a new door toward psychology of religion and highlights another dimension of human's needs not apparently considered in Mazlov's pyramid of needs

کلیدواژه‌ها [English]

  • Need
  • spirituality
  • Spiritual needs