The Role of Perceived Stress and Positive Affect as Mediators in the Relationship between Religious Orientation and Mental Health

Document Type : Research Paper

Authors

1 Professor, department of psychology, Shahid chamran University of ahvaz, ahvaz, Iran

2 Ph.D.student of psychology, Shahid chamran University of ahvaz , ahvaz, Iran

3 Assistant professor, department of psychology, Shahid chamran University of ahvaz, ahvaz, Iran

Abstract

The present research aimed to examine the role of perceived stress and positive affect as mediators in the relationship between religious orientation and mental health among students. This correlational research applied the structural equation modeling, and its population was the students of Shahid Chamran University of Ahvaz in the academic year 2021-2022. By the multistage sampling, 311 students were selected. The questionnaires of religious orientation (Maltby, 1999), mental health (1972), and perceived stress (1983) were used. According to the findings, there is a relationship between religious orientation and perceived stress, and between perceived stress and mental health. In addition, there is not a relationship between religious orientation and mental health with the mediation of perceived stress. It is confirmed that there is a relationship between religious orientation and positive affect, and between positive affect and mental health. Positive affect explains the relationship between religious orientation and mental health. There is no significant difference between the two mediating variables. In order to increase students' mental health, it is suggested that internal religious orientation be strengthened and some supportive and educational programs be designed for managing students' stress and increasing their positive affect.

Keywords


1. آذربایجانی، مسعود و محمدصادق شجاعی (1395)، روانشناسی در نهجالبلاغه (مفاهیم و آموزهها)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
2. اعتصامی‎نیا، حسن؛ رحیم ناروئی نصرتی و محمدرضا احمدی (1394)، «رابطه جهت‎گیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی»، روان‌شناسی دین، س8، ش1، ص115−128.
3. بدری گرگری، رحیم (1393)، «تأثیر جهت‎گیری‌های مذهبی و روش‎های مقابله مذهبی بر اعتیادپذیری دانشجویان داشنگاه تبریز»، راهبرد فرهنگ، ش28، ص153−175.
4. بدری گرگری، رحیم؛ شهروز نعمتی و نادر محمدی (1399)، «نقش میانجی عاطفه منفی در رابطه بین گرایش به بخشش خود و تعلل‌ورزی عمومی و تصمیم‌گیری دانشجویان پسر دانشگاه تبریز: الگوی معادلات ساختاری»، مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، دوره13، ش1، ص 17−25.
5. بشلیده، کیومرث (1396)، روش‌های پژوهش و تحلیل آماری مثال‌های پژوهشی با SPSS و AMOS، اهواز: انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.
6. بهادری خسروشاهی، جعفر؛ تورج هاشمی نصرت‎آباد و جلیل باباپور خیرالدین (1390)، «مقایسه نگرش مذهبی، ادراک استرس و سلامت روان در دانشجویان سیگاری و غیرسیگاری»، فصلنامه سلامت و روانشناسی، دوره1، ش3، ص117−133.
7. پیراسته‌مطلق، علی‌اکبر؛ گلباد حکمتی‌اصل؛ علی تقوایی‌نیا و علی درخش (1395)، «نقش معنویت و عاطفه مثبت در نگرش نسبت به مرگ سالمندان شهر یاسوج»، نشریه سالمندشناسی، ش1، دوره 3، ص11−20.
8. تقربی، زهرا؛ خدیجه شریفی و زهرا سوکی (1393)، «روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه دوازده سؤالی سلامت عمومی با سبک نمره دهی C−GHQ در زنان»، مجله مراقبتهای پیشگیرانه در پرستاری و مامایی، دوره 4، ش2، ص66−80.
9. حسینی‎مهر، علی؛ آرزو عظیم‌زاده پارسی و عذرا رحمانی (1399)، «الگوی ساختاری رابطه جهت‎گیری مذهبی و نشانه‎های سلامت روانی با میانجی‎گری خوش‎بینی»، روانشناسی و دین، س13، ش1، ص95−110.
10. خوش‌طینت، ولی‌اله (1393)، «بررسی سبک مقابله مذهبی در دانشجویان دانشگاه پیام نور با تأکید بر تعالی معنوی»، فصلنامه اخلاق پزشکی، 8(30).
11. دباغی، پرویز (1388)، «بررسی نقش معنویت و مذهب در سلامت»، مجله دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، س4، ش1، ص1−4.
12. زبردست، عذرا و مهدیه شفیعی‎تبار (1398)، «راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان و ناگویی هیجانی در دختران مبتلا به سردرد میگرنی»، فصلنامه سلامت روان کودک، دوره 6، ش2، ص180ـ193.
13. شادمهر، مرضیه؛ ناهید رامک و علیرضا سنگانی (1399)، «بررسی نقش میزان فشار روانی ادراک شده در سلامت افراد مشکوک به بیماری کوید19»، مجله طب نظامی، دوره 22، ش2، ص115−121.
14. صدری دمیرچی، اسماعیل؛ نسیم محمدی، مینا فیاضی و ابراهیم افسر (1396)، «بررسی رابطه بهزیستی روان‎شناختی با جهت‎گیری مذهبی و بخشش در دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی»، مجله پژوهش در دین و سلامت، س3، ش2، ص20−30.
15. غضنفریان‌پور، سمیرا؛ وغلامرضا چلبیانلو (1400)، «اثربخشی مداخله کوتاه‌مدت شفقت به خود بر عاطفه مثبت و منفی و رضایت از زندگی»، رویش روان‌شناسی، 10(3).
16. فکور، احسان؛ سیدزین العابدین صفوی، بهرام رستمی، سقراط فقیه‌زاده، فضل‌اله آیت‌الهی و کاظم سرابی (1396)، «رابطه جهت‎گیری مذهبی بیرونی با خودکارآمدی و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زنجان»، مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، دوره10، ش26، ص49−59.
17. کاظمی زهرانی، حمید؛ فاطمه آقاسی کرمانی و معصومه‌سادات کاظمی (1396)، «بررسی ارتباط جهت‎گیری مذهبی، تجربه عواطف مثبت و منفی و بهزیستی روان‎شناختی با ابعاد کیفیت زندگی در دانشجویان»، مجله مدیریت فراگیر، س3، ش4، ص1−9.
18. معروفی‎زاده، سامان؛ آرمین زارعیان و ناصح سیگاری (1393)، «خصوصیات روان‎سنجی نسخه‎های 10 ، 14 و 4 عبارتی «مقیاس تنش درک شده» در بیماران مبتلا به آسم»، نشریه پایش، س13، ش4، ص457−465.
19. موحدی، معصومه؛ شهرام محمدخانی، جعفر حسنی و مریم مقدسین (1397)، «رابطه استرس ادراک شده و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان سینه»، فصلنامه علمیپژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، دوره20، ص100−109.
20. میری، انور؛ عدالت کریمیان و فتاح استوار (1394)، «نقش عاطفه مثبت و منفی و سبک‎های مسئله‌گشایی در پیش‎بینی رضایت از زندگی در افراد مبتلا به دیابت»، فصلنامه پرستاری دیابت دانشکده پرستاری و مامایی زابل، دوره3، ش3، ص75−87.
21. نظامی، لطیفه و مرتضی عزیزی (1394)، «پیش‎بینی و میزان شیوع افسردگی بعد از زایمان بر اساس استرس ادراک شده دوران بارداری در زنان شهر تبریز»، زن و مطالعات خانواده، س8، ش30، ص113−125.
22. یازرلو، محمدتقی؛ نظام هاشمی، رابعه باشقره، زهرا ممشلو (1398)، «نقش قدردانی و بخشش در سلامت روان‌شناختی کارکنان یک واحد انتظامی»، فصلنامه روان‌شناسی نظامی، دوره 10، ش39.
23. یعقوبی، حمید؛ معصومه کریمی، عبداله امیدی، عصمت باروتی و میلاد عابدی (1391)، «اعتباریابی و ساختار عاملی پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ−12) در دانشجویان»، مجله علوم رفتاری، دوره6، ش2، ص153−160.
24. Banazadeh, N., Sabahi, A., Ziaadini, H., Jalali−Khalilabadi, A. & Banazadeh, M. (2019), The relationship between extrinsic and intrinsic religious orientation with perceived stress and cigarette addiction among university students. Addiction & Health11(2), 73.‏
25. Berthelot, N., Lemieux, R., Garon‐Bissonnette, J, Drouin‐Maziade, C., Martel, É., & Maziade, M. (2020), Uptrend in distress and psychiatric symptomatology in pregnant women during the coronavirus disease 2019 pandemic. Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica, 99(7), 848−855.
26. Holt, C. L., Wang, M. Q., Caplan, L., Schulz, E., Blake, V. & Southward, V. L. (2011), Role of religious involvement and spirituality in functioning among African Americans with cancer: Testing a mediational model. Journal of behavioral medicine, 34(6), 437−448.
27. Kim, Y., & Seidlitz, L. (2002), Spirituality moderates the effect of stress on emotional and physical adjustment. Personality and Individual differences, 32(8), 1377−1390.
28. Lara−Cabrera, M. L., Betancort, M., Muñoz−Rubilar, C. A., Rodríguez Novo, N. & De las Cuevas, C. (2021), The mediating role of resilience in the relationship between perceived stress and mental health. International Journal of Environmental Research and Public Health18(18), 9762.‏
29. Lee, J., Kim, E. & Wachholtz, A. (2016), The effect of perceived stress on life satisfaction: The mediating effect of self−efficacy, Ch'ongsonyonhak yongu, 23(10), 29.
30. Levin, J. (2010), Religion and mental health: Theory and research. International Journal of Applied Psychoanalytic Studies, 7(2), 102−115.
31. Li, R, Kajanoja, J., Lindblom, J, Korja, R., Karlsson, L., Karlsson, H, ... & Karukivi, M. (2022), The role of alexithymia and perceived stress in mental health responses to COVID−19: A conditional process model, Journal of Affective Disorders306, 9−18.‏
32. Lindholdt, L, Labriola, M., Andersen, J. H., Kjeldsen, M. M. Z., Obel, C. & Lund, T. (2022), Perceived stress among adolescents as a marker for future mental disorders: A prospective cohort study, Scandinavian Journal of Public Health50(3), 412−417.‏
33. Merz, E. L., Malcarne, V. L., Roesch, S. C., Ko, C. M., Emerson, M., Roma, V. G., & Sadler, G. R. (2013), Psychometric properties of Positive and Negative Affect Schedule (PANAS) original and short forms in an African American community sample. Journal of affective disorders, 151(3), 942−949.
34. Shakerifard, M., Mohamadzadeh Ebrahimi, A. & Rahimi Pordanjani, T. (2019), Effect of Gratitude on Mental Health with Mediating Role of Positive and Negative Affect. J Educ Community Health, 6(2), 87−93.
35. Wang, L., Xu, B., Gu, Y., Zhu, J. & Liang, Y. (2019), The mediating and moderating effects of resilience on the relationship between perceived stress and depression in heroin addicts, Journal of Community Psychology, 47(3), 495−503.‏