پیش‎بینی سلامت روانی براساس سبک‎های دلبستگی، تحول روانی معنوی و تصور از خدا در بین دانشجویان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه روان‎شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

2 استاد، گروه روان‎شناسی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

چکیده

تحقیق حاضر با هدف پیش‎بینی سلامت روانی براساس سبک‎های دلبستگی، تحول روانی معنوی و تصور از خدا در بین دانشجویان دختر انجام گرفت. این پژوهش علمی−دینی و از نوع توصیفی−همبستگی است و جامعه آماری را تمامی دانشجویان دختر 18 تا 45 سال دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم در سال 1400−1399 تشکیل میدهند. نمونه آماری شامل 358 نفر از دانشجویان دختر میباشد که به روش نمونه‎گیری در دسترس انتخاب شدند. برای به دست آوردن دادهها از پرسشنامه‌های سلامت عمومی گلدبرگ، دلبستگی کولینز و رید، تحول روانی−معنوی جان‎بزرگی و خودپنداره−خداپنداره جان‎بزرگی استفاده شد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل از نرم‎افزار SPSS−24 و آزمون رگرسیون چندگانه و ضریب همبستگی پیرسون به کار رفت. نتایج نشان داد که حدود 2/17 درصد از واریانس سلامت روانی توسط سبک‎های دلبستگی، تحول روانی معنوی، تصور از خدا پیش‎بینی می‎شود؛ همچنین سبک دلبستگی ایمن و تحول روانی معنوی رابطه مثبت و معناداری با سلامت‎ روانی دارد و سبک دلبستگی اجتنابی، سبک دلبستگی دوسوگرا / اضطرابی و تصور از خدا رابطه منفی و معناداری با سلامت ‎روانی دارد. براساس نتایج پژوهش میتوان دریافت که سبک دلبستگی ایمن، افزایش سطح تحول روانی معنوی و کاهش تصور منفی از خدا از عوامل کلیدی در ارتقای سلامت روان می‎باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Prediction of Mental Health Based on Attachment Styles, Psychological-Spiritual Transformation and the Perception of God among Female Students

نویسندگان [English]

  • Fateme Katani 1
  • Masoud Janbozorgi 2
1 Master's degree, Department of Psychology, Islamic Azad University, Qom, Iran
2 Professor, Department of Psychology, Hoza Research Institute and University, Qom, Iran
چکیده [English]

This study was conducted with the purpose of predicting mental health based on attachment styles, psychological-spiritual transformation and the perception of God among female students. This scientific-religious study is a descriptive-correlational research, and the population consists of all female students aged 18 to 45 years of Islamic Azad University, Qom branch, in 2020-2021. The sample includes 358 female students selected by the convenience sampling. To obtain the data, Goldberg's general health questionnaire, Collins and Reed's adult attachment scale, Janbozorgi's mental-spiritual transformation questionnaire, and Janbozorgi's self-concept and self-concept questionnaire were used. In this study, SPSS-24 software, multiple regression test, and Pearson correlation coefficient were applied for analysis. The results showed that about 17.2% of the variance of mental health is predicted by attachment styles, psychological-spiritual transformation, and the perception of ​​God. Moreover, secure attachment style and psychological-spiritual transformation have a positive and significant relationship with mental health, and avoidant attachment style, ambivalent/anxious attachment style, and the perception of ​​God have a negative and significant relationship with mental health. According to the results, it can be seen that secure attachment style, the increment of the level of psychological-spiritual transformation, and the reduction of the negative perception of God are the key factors in improving mental health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental Health
  • Attachment Style
  • Psychological-Spiritual Transformation
  • Perception of God
  • Female Students
  1. استوار، صغری و محمدرضا صالحی (1399). «بررسی رابطه باورهای مذهبی با سلامت روان و پرخاشگری در دختران نوجوان». پنجمین کنفرانس بینالمللی نوآوری و تحقیق در علوم تربیتی. مدیریت و روانشناسی. تهران.
  2. باباخانی، وحیده (1398). «اثربخشی آموزش مهارت‎های ذهن‎آگاهی بر سازگاری و سلامت روان دانش آموزان». رویش روانشناسی. س8. ش5. ص171−
  3. بهرامیان، زینت (1399). «نقش و کارکرد معنویت در سلامت روان و یادگیری در دانش‎آموزان». هشتمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی. مطالعات اجتماعی و فرهنگی. تهران.
  4. پرپنجی، معصومه؛ علی دلاور و نورعلی فرخی (1398). «طراحی الگوی جامع ارتقای سلامت روان در مدارس دخترانه شهر تهران». مطالعات روانشناسی بالینی. س9. ش34. ص65−
  5. پرزور، پرویز؛ نیلوفر میکائیلی، کاظم معاضدی و اباصلت ابراهیمی (1394). «پیش‎بینی سلامت عمومی براساس تصور مثبت و منفی از خدا در دانشجویان». سلامت و مراقبت. س۱۷. ش1. ص۳۰−۳۹.
  6. تقی‎زاده، حسین (1392). «بررسی مقایسه‎ای حمایت اجتماعی دریافت‎شده. حمایت اجتماعی ادراک‎شده. خودکارآمدی و سلامت روان دانش‎آموزان تیزهوش و دانش‎آموزان باهوش متوسط». پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
  7. تویاری، عباداله؛ سعید بختیارپور؛ رضا پاشا و محمدرضا برنا (1399). «مدل‎یابی رابطه تحول روانی−معنوی و حمایت اجتماعی بر شادکامی زناشویی با در نظر گرفتن نقش واسطه‎ای تنظیم هیجانی در والدین کودکان استثنایی». دستآوردهای روانشناختی. س27. ش1. ص91−
  8. جان‎بزرگی، مسعود (1397). درمان چندبعدی معنوی: یک رویکرد خداسو. چ1. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  9. جان‎بزرگی، مسعود؛ حسین فاکر و امین جان‎بزرگی (1390). «ارزیابی تحول روانی−معنوی در درمانگری مراجع مذهبی». مطالعات اسلام و روانشناسی. س5. ش8. ص49−
  10. چابکی، سید عزیز؛ محمدرضا بلیاد؛ علیرضا کاکاوند و زم فاطمه تاجری بیوک (1399). «نقش میانجی سبک‎های دلبستگی. رابطه سلامت روان با اعتیاد به اینترنت در نوجوانان». ارمغان دانش. س۲۵. ش4. ص۵۴۴−۵۵۷.
  11. خوش‎باور، داود و نرگس یعقوب (1399). «نقش نماز در سلامت روان و نشاط معنوی». چهارمین کنفرانس بینالمللی علوم انسانی. اجتماعی و سبک زندگی.
  12. دلجو، زهرا؛ مسعود جان‎بزرگی و الهام موسوی (1392). «رابطه سطح تحول روانی‎−معنوی و احساس تنهایی با اضطراب وجودی در دانشجویان». مطالعات اسلام و روانشناسی. ش13. ص7−
  13. دلجو، زهرا؛ شهناز نوحی و مسعود جان‎بزرگی (1399). «ارزیابی مدل علی تحول روانی−معنوی جامعه دانشجویی با تأکید بر بحران‎های انسان معاصر». پژوهشهای جامعهشناسی. س14. ش3. ص1۵7−
  14. راغ، کبری؛ علیرضا محمدی آریا و بیوک تاجری (1397). «رابطه سبک زندگی و الگوهای تغذیه‎ای باعزت نفس و سلامت روان در دانش‎آموزان دختر دوره متوسطه دوم». انجمن جامعهشناسی آموزشوپرورش ایران. س۶. ش6. ص۶۲−۶۸.
  15. سرآبادانی تفرشی، لیلا و مسعود جان‎بزرگی (1397). «رابطه خداپنداره (تصویرپردازی ساختگی از خدا) و تحول روانی معنوی با افسردگی. اضطراب و استرس در دانشجویان». پژوهشنامه روانشناسی مثبت. س4. ش3. ص45−
  16. سیمی، زهرا؛ محسن مخلوق؛ خدیجه جمالی و ندا قاسمی (1396). «همبستگی بین سبک‎های دلبستگی و مکانیسم‎های دفاعی با سلامت روان در بیماران دیابتی». مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. س۱۱. ش12. ص۴۳−۵۱.
  17. طبیبی، علیرضا و فاطمه زمانیان نجف‎آبادی (1399). «راهکارهای ارتقای سلامت روان از منظر قرآن». اسلام و سلامت. س۵. ش1. ص۶۳−۷۵.
  18. عزیزی، سمیه؛ کاظم رسول‎زاده طباطبایی و مسعود جان‎بزرگی (1398). «مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) با درمان شناختی−رفتاری (CBT) بر افسردگی دانشجویان با توجه به سطح تحول روانی−معنوی آنها» ؛ (مطالعه موردی). مطالعات روان‎شناسی بالینی. س9. ش35. ص147−
  19. فرامرزی‎نیا، الهام؛ سیدعبدالمجید بحرینیان و مهدی منوچهری (1398). «مدل ساختاری سبک‎های دلبستگی. طرح‎واره‎های ناسازگار اولیه و ابعاد سلامت با میانجی‎گری سبک‎های مقابله با استرس». فصلنامه علوم پزشکی. س۲۹. ش4. ص۳۳۷−۳۴۸.
  20. فریدونی، نادیا؛ فاطمه فریدونی و حجت‎الله جاویدی (1395). «پیش‎بینی سلامت روان براساس سبک‎های دلبستگی در بین نوجوانان». اولین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران. قم.
  21. کوچک یزدی، محمدجواد؛ محمدمهدی خواجه‎پور و نجمه دهقانی اشکذری (1399). «تدوین بسته آموزشی مضمون اسمای خداوند براساس سوره حمد و توحید و بررسی اثربخشی آن بر تصور از خدا در دانش‎آموزان». پژوهشهای روانشناسی اسلامی. س3. ش1. ص103−
  22. کیانی، احمدرضا؛ داوود فتحی؛ پژمان هنرمند قوجه بیگلو؛ سیما عبدی و رضا استاجی (1399). «رابطه سبک‎های دلبستگی. حمایت اجتماعی و سبک‎های مقابله‎ای با تاب‎آوری روان‎شناختی در افراد دارای تجربه سوگ: ارائه مدل تحلیل مسیر». فرهنگ مشاوره و رواندرمانی. س11. ش41. ص۱۵۷−۱۸۰.
  23. مام شریفی، پیمان؛ فرامرز سهرابی؛ هانیه رضائی‎فر؛ هانیه روزبهانی؛ نازنین اسدی و سارا خانسری (1399). «نقش حمایت اجتماعی و ویژگی‎های شخصیتی در پیش‎بینی سلامت روان اعضای جمعیت هلال‎احمر ایران». پژوهش در سلامت روانشناختی. س۱۴. ش3. ص۵۳−۶۶.
  24. محمدعلی‎پور، زینب؛ محمد رستمی و مریم قائم‎مقامی (1389). «رابطه سبک‎های دلبستگی و رفتارهای پرخطر». اعتیادپژوهی. س4. ش15. ص83−
  25. محی‎الدین شیخ‎الاسلامی، حسین (1400). «ارتباط تیپ‎های شخصیتی و هوش هیجانی با سلامت روانی دانشجویان». رویکردی نو در علوم تربیتی. س3. ش1. ص20−
  26. مهدی‎زاده اشرفی، منا؛ هانیه خدادادی تیرکلایی و محمدعلی دارابی (1397). «بررسی رابطه بین سبک‎های دلبستگی سلامت روانی در دانش‎آموزان دختر دوره اول متوسطه شهرستان بهشهر». دومین اجلاس بین‎المللی روان‎شناسی. مشاوره. تعلیم و تربیت. مشهد.
  27. موسی‎پور، حامد؛ جواد چنگی آشتیانی و محمد کهربایی کلخوران علیا (1399). «تحول معنوی و وجودی و همه‎گیری کووید ۱۹: یک مطالعه کیفی». پژوهش در سلامت روانشناختی. س۱۴. ش1. ص۵۶−۷۰.
  28. میکائیلی، اشرف و پرویز پرزور (1398). «الگوسازی معادلات ساختاری ارتباط بین تصور مثبت و منفی از خداوند با مؤلفه‎های سلامت روان (اضطراب. استرس و افسردگی) در دانش‎آموزان». پژوهشهای مشاوره. س۱۸. ش69. ص۱۶۳−۱۸۵.
  29. نادری، فائزه؛ محمدرضا حسن‎زاده توکلی و حمزه عبدی (1398). «بررسی رابطه تنظیم رغبت و سلامت روان با توجه به سطح تحول روانی−معنوی». نخستین کنگره ایرانی روانشناسی مثبت، تهران.
  30. نجات، آسیه؛ فاطمه شهابی‎زاده و باقر غباری‎بناب (1393). «بررسی نقش تصور از خود در رابطه میان دلبستگی ادراک‎شده با سلامت روانی در دانشجویان». مطالعات روانشناختی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهراء(س). س10. ش4. ص73−
  31. یوسفی، فایق؛ سحر رفیعی و فریبا طیری (1398). «بررسی سلامت معنوی و ارتباط آن با سلامت روان در دانشجویان جدیدالورود دانشگاه علوم پزشکی کردستان». مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت. س6. ش4. ص99−
  32. Balla, A. (2018), The Impact of the Image of God in the Concept of the Protestants from Romania upon the Mental Health. Dialogo (Constana). 5(1).79−
  33. Bruffaerts, R., Mortier, P., Kiekens, G., Auerbach, R.P., Cuijpers, P., Demyttenaere, K., Green, J.G., Nock, M.K. & Kessler, R.C. (2018). Mental health problems in college freshmen: Prevalence and academic functioning. J Affect Disord. 1 (225). 97−
  34. Chiang, Y.C., Lee, H.C., Chu, T.L., Han, C.Y. & Hsiao, Y.C. (2016). The impact of nurses' spiritual health on their attitudes toward spiritual care. professional commitment and caring. Nursing Outlook. 64(3). 215−
  35. Collins, V.L. & Read, S.J. (1990). Adult attachment; Working models an relationship quality in dating couples. Journal of personality and social psychology. 58(4). 644−
  36. Conradia, H.J., Kamphuis, J.H. & de Jongeb, P. (2018). Adult attachment predicts the seven−year course of recurrent depression in primary care. J Affect Disord; 225. 160−
  37. Cooke, J.E., Racine, N., Plamondon, A., Tough, S. & Madigan, S.h. (2019). Maternal adverse childhood experiences. attachment style and mental health: Pathways of transmission to child behavior problems. Child abuse & neglect. 93. 27−
  38. Doinita, N. E. & Maria, N. D. (2015). Attachment and parenting styles. Procedia−Social and Behavioral Sciences. 203. 199−
  39. Evans, T.M., Bira, L., Gastelum, J.B., Weiss, L.T. & Vanderford, N.L. (2018). Evidence for a mental health crisis in graduate education. Nat Biotechnol; 36 (3): 282−
  40. Flannelly, K.J., Galek, K., Ellison, C.G. & Koenig, H.G. (2010). Beliefs about God. psychiatric symptoms. and evolutionary psychiatry. Journal of Religion and Health; 49(2):246−
  41. Fraley, R.C. & Roisman, G.I. (2019). The development of adult attachment styles: four lessons. Current opinion in psychology. 25. 26−
  42. Jirásek, I. (2015). Religion. spirituality and sport: from religio athletae toward spiritus athletae. Quest. 67 (3). 290−
  43. Lai, J., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z., Hu, J., Wei, N. & et al. (2020). Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Netw Open; 3 (3):1−
  44. Markkanen, P., Anttila, M. & Välimäki, M. (2021). Supporting Student’s Mental Health: A Cross−Sectional Survey for School Nurses. Children (Basel). 8 (129). 1−
  45. McGuire, A., Gillath, O., Jackson, Y. & Ingram, R. (2018). Attachment security priming as a potential intervention for depressive symptoms. Journal of Social and Clinical Psychology; 37. 44−
  46. Pietromonaco, P.R. & Beck, L.A. (2019). Adult attachment and physical health. Curr Opin Psychol; 25.115−
  47. Silton, N.R., Kevin, J., Flannelly, K.J., Galek, K. & Ellison, C.H. (2013). Beliefs about God and Mental Health among American Adults. Journal of Religion and Health; 53(5). 1285−
  48. Widom, C.S., Czaja, S.J., Kozakowski, S.S. & Chauhan, P. (2018). Does adult attachment style mediate the relationship between childhood maltreatment and mental and physical health outcomes?. Child abuse & neglect. 76. 533−
  49. Wyatt, T. J., Oswalt, S. B. & Ochoa, Y. (2017). Mental health and academic performance of first−year college students. International Journal of Higher Education. 6 (3). 178−
  50. Xue, Y., Xu, Z. Y., Zaroff, C., Chi, P., Du, H., Ungvari, G. S. & Xiang, Y. T. (2018). Associations of differentiation of self and adult attachment in individuals with anxiety related disorders, Perspectives in psychiatric care. 54(1). 54−
  51. Young, L., Kolubinski, D.C. & Frings, D. (2020). Attachment style moderates the relationship between social media use and user mental health and wellbeing. Heliyon. Vol.6 (6). 1−
  52. Zhang, X., Yeung, T. S., Yang, Y., Chandra, R. M., Dana Wang, L., Sukhmani, K., Bal, S. K. & Zhu, Y. (2019). Cross−cultural approaches to mental health challenges among students. The Massachusetts General Hospital Guide to Depression. 10.1007/978−3−319−97241−1−