«مکانیزم‌های نظارت خداوند بر رفتار انسان» و اثر آن بر «تنظیم رفتار اجتماعی» از دیدگاه قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف این پژوهش ارائۀ مکانیزم‌های نظارت خداوند بر رفتار افراد و اثر آن بر تنظیم رفتار اجتماعی از دیدگاه قرآن است. سؤال اصلی پژوهش این است که: «مکانیزم‌های نظارت خداوند بر رفتار انسان و اثر آن بر تنظیم رفتار اجتماعی از دیدگاه قرآن چیست؟». این تحقیق با روش کیفی «گراندد تئوری (نظریۀ زمینه‌ای)» با مراجعه به همۀ آیات قرآن و کدگذاری و تحلیل آیاتِ مرتبط انجام گرفته است. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد که: 1. نظارت خداوند بر رفتار انسان به سه شکلِ نظارت مستقیم خداوند، نظارت مأموران الهی و ثبت و ضبط شدن کنش‌های انسان و آشکار شدن آنها در قیامت انجام می‌گیرد؛ 2. آگاهی از این مکانیزم‌ها و باور به آنها، سبب تنظیم رفتار انسان می‌شود و نابهنجاری‌ها را کنترل می‌کند؛ 3. استخراج آموزه‌های قرآن در این‌باره می‌تواند کمک مؤثری به مسئولان نظام اسلامی برای تنظیم رفتار افراد جامعه و مقابله با نابهنجاری‌ها باشد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The God's Control Mechanisms on the Individuals' Behavior and Their Effects on Adjusting the Social Behavior from Viewpoint of the Koran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Davari 1
  • Gholam Reza Sedigh Ouraee 2
  • Mohammad Saeid Abdkhodaei 3
1 Ph.D. Student and Faculty Member of Researcher of Research Institute of Hawzah & University
2 Faculty Member of Ferdowsi University of Mashhad
3 Assistant Professor of Psychology, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

This Study aimed to present the God's control mechanisms on the individuals' behavior and their effects on adjusting the social behavior from viewpoint of the Koran. The main question was that what mechanisms used by God to control the individuals' behavior and what their effects on adjusting the social behavior are from viewpoint of the Koran. In the study have been applied the qualitative method (grounded theory) by referring the whole Koran, verse by verse, and then encoding and analyzing the related verses. The results show that a) the God's control mechanisms are categorized into three groups: the God's direct control, the divine angels' control, and all of the individual's actions are saved and they will be revealed in the hereafter; b) knowing of those mechanisms and believing on them cause to adjust the individual's behavior and control the abnormalities; c) the Islamic managers can adjust the social behavior and oppose the abnormalities by obtained Koranic teachings

کلیدواژه‌ها [English]

  • grounded theory
  • abnormality
  • Behavior
  • social control
  • God's control
  • angels' control
  • internal control