اثربخشی نرم‌افزارهای تلاوت قرآن بر انگیزش تحصیلی و یادگیری مفاهیم دینی در بین دانش‌آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد ارومیه

2 گروه علوم تربیتی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، تأثیر نرم‌افزارهای تلاوت قرآن بر انگیزش تحصیلی و یادگیری مفاهیم قرآنی در دانش‎آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی ناحیه دو شهر ارومیه بوده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ شیوۀ اجرا، شبه تجربی از نوع پیش‌آزمون−پس‌آزمون با گروه کنترل می‎باشد. جامعۀ آماری شامل کلیۀ دانش‌آموزان دختر پایۀ چهارم مدارس ابتدایی به تعداد 2361 نفر بود که از بین آنها 54 نفر به شیوه تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به شکل تصادفی جایگزین شدند. پیش از شروع برنامه مداخله، آزمون محقق‌ساخته یادگیری مفاهیم دینی (شامل اعتقادات، احکام و اخلاق) و مقیاس انگیزش تحصیلی هارتر، برای هر دو گروه به‌عنوان پیش‌آزمون اجرا شد. سپس متغیر مستقل (نرم‌افزارهای تلاوت قرآن) در هشت جلسه (یک ساعته) بر روی گروه آزمایش اجرا و گروه کنترل با استفاده از روش سنتی آموزش دیدند. پس از پایان آموزش‎ها، آزمون‎های بالا دوباره برای هر دو گروه به‌عنوان پس‌آزمون اجرا شد. داده‎های گردآوری‌شده از طریق آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس) تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات انگیزش تحصیلی (درونی و بیرونی) و یادگیری مفاهیم دینی در بین دانش‎آموزان دو گروه تفاوت معنا‎دار وجود دارد (05/0 >P)؛ به بیانی دیگر، نرم‌افزارهای تلاوت قرآن بر انگیزش تحصیلی (درونی و بیرونی) و یادگیری مفاهیم دینی مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Quran Recitation Software on Academic Motivation and the Learning of Religious Concepts among Female Fourth Grade Elementary School Students

نویسندگان [English]

  • Ashraf Sokhandan Asl 1
  • Javad Keyhan 2
1 Elementary Education Graduate, Islamic Azad University, Urmia Branch, Urmia, Iran
2 Assistant Professor of Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Urmia Branch, Urmia, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the influence of Quran recitation software on academic motivation and the learning of Quranic concepts among female fourth grade elementary school students in Zone 2 of Urmia. The purpose of study is applied and it was conducted with a quasi-experimental method and pretest-posttest design with a control group. The population included all female fourth grade elementary school students with the number of 2361. 54 students were selected by the simple random sampling and they were randomly placed in two test and control groups. Before intervention, each of two groups responded to a researcher-made questionnaire of the learning of religious concepts (including beliefs, rules, and ethics) and Harter's academic motivation scale as pretest phase. Then, the independent variable (Quran recitation software) was performed for the test group during eight one-hour sessions, while the control group was educated by traditional methods. After the end of educations, those tests were performed for each of two groups as posttest phase. The collected data were analyzed by descriptive and inferential statistics (analysis of co-variance). The results showed that there is a significant difference between the average of the scores of academic motivation (internal and external) and the learning of religious concepts among the students of two groups (P<0.05). In other words, Quran recitation software has effect on academic motivation (internal and external) and the learning of religious concepts.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran recitation software
  • academic motivation
  • religious concepts
  • female fourth grade elementary school students
1. قرآن کریم.
2. نهج البلاغه.
3. اکبری، مصطفی؛ محسن درکه؛ جواد محمدی و حسن رضایی (1391)، «اثربخشی آوای قرآن بر کاهش میزان اضطراب زندانیان»، مجله طب و تزکیه، دوره 20، ش3، ص25−31.
4. بختیاری، حسن (1391)، «آموزش دینی زنان مقدمه تربیت دینی فرزندان: مطالعه موردی زنان شهر تهران»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره جدید، ش13، ص57−70.
5. پاک‌نیا، لیلا؛ محمدعلی نادی؛ یحیی صفری و حسین مهمدی‌زاده (1392)، «طراحی نرم‌افزار آموزشی علوم پنجم ابتدایی مبتنی بر فراشناخت و بررسی تأثیر آن بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان»، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، دوره 10، ش12، ص24−35.
6. پناهی، حسین و سعید موسوی‌پور (1395)، «بررسی تأثیر چندرسانه‌ای قرآن بر میزان یادگیری و یادداری بخش‌بخش خواندن کلمات، روخوانی و روان‌خوانی آیات دانش‎آموزان پسر با نیازهای ویژه ذهنی پایۀ ششم ابتدایی شهر اراک»، نشریه علمیپژوهشی فناوری وآموزش، دوره 11، ش1، ص49−57.
7. پورسید آقایی، زهرا السادات (1389)، «بررسی اثربخشی آموزش مفاهیم دینی بر کاهش اضطراب دختران دانش‌آموزان سال اول دبیرستان منطقه 9 شهر تهران»، دو فصلنامه علمیپژوهشی تربیت اسلامی، دوره 5، ش10، ص79−100.
8. جعفری، هدایت؛ معصومه باقری نسامی و محمدرضا عبدلی‌نژاد (1395)، «تأثیر آوای قرآن و موسیقی مذهبی بر سلامت جسم و روان»، مجله تعالی بالینی، دوره 4، ش2، ص1−14.
9. چراغی، اعظم و فریده یوسفی (1398)، «بررسی نقش واسطه‌گری انگیزش تحصیلی در رابطۀ بین خودکارآمدی و اهمال‌کاری تحصیلی»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، دوره 20، ش2، ص34−74.
10. رحیم‌زاده، ابراهیم (1393)، «بررسی تأثیر قصه‎های قرآنی بر آموزش مفاهیم دینی در دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی شهر بوکان در سال 1392−93»، پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد ارومیه.
11. رمضانی، سونا (1390)، «تأثیر آموزش چندرسانه‎ای و سخنرانی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی و خودتنظیمی دانش‌آموزان آموزش از راه دور»، نشریه علمیپژوهشی فناوری آموزشی، دوره6، ش1، ص56−69.
12. ریواده، طیبه (۱۳۹۶)، «مقایسه‎ تأثیر آموزش قرآن به کمک نرم‌افزارهای آموزشی (چندرسانه‌ای) و روش تدریس سنتی بر یادگیری، انگیزه تحصیلی و خلاقیت دانش‌آموزان دختر پایه هفتم سبزوار»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد سبزوار.
13. شاهی، رقیه (1394)، «بررسی تأثیر آموزش چندرسانه‌ای بر انگیزش و درگیری تحصیلی دانش‎آموزان ششم کلاس‎های چند پایه عشایر در درس علوم تجربی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه.
14. شیروانی، مینا؛ راضیه میرزاییان و آرش قادری (1391)، «بررسی تأثیر آوای قرآن کریم بر علائم حیاتی و فشار اکسیژن خون شریانی در بیماران بیهوش بستری در بخش آی‌سی‌یو»، ویژه‌نامه سومین همایش استانی قرآن و سلامت، ص18−23.
15. صالحی، منیره؛ حسین کارشکی و محمدرضا آهنچیان (1394)، «اعتباریابی مقدماتی انگیزش پژوهشی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی»، فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، دوره 11، ش1، ص51−73.
16. قربانی، فاطمه؛ زهرا قربانی و آذر آوازه (1390)، «بررسی تأثیر آوای قرآن بر اضطراب امتحان در دانش‌آموزان دوره راهنمایی شهر زنجان»، مجله علمیپژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دوره 22، ش90، ص89−96.
17. میرباقرآجرپز، ندا؛ محمد آقاجانی و مریم‌السادات شهشهانی (1390)، «تأثیر موسیقی و آوای قرآن کریم بر میزان اضطراب و علائم حیاتی بیماران قبل از اعمال جراحی شکم»، فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی مشهد، دوره 1، ش1، ص63−76.
18. نوروزی، داریوش؛ احمد احمدزاده و نجمی آقابراتی (1390)، «تأثیر آموزش چندرسانه‌ای بر میزان یادگیری و یادداری درس ریاضی دانش‌آموزان پسر در خود مانده»، فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، دوره 1، ش4، ص24−51.
19. نوروزی، داریوش؛ فرشیده ضامنی و سهیلا شرف‌زاده (1393)، «تأثیر به‌کارگیری نرم‌افزار آموزشی بر یادگیری فعال دانش‌آموزان در درس ریاضی (با رویکرد ساختن‌گرایی)»، فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، دوره 4، ش3، ص23−41.
20. وکیل، مسعود (1389)، «سواد قرآنی، مجله رشد آموزش راهنمایی تحصیلی»، (ویژه‌نامه آموزش درس قرآن)، دوره 6، ش2، ص35−37.
21. یوسفی، علیرضا؛ غلامرضا قاسمی و سمانه فریبرزنیا (1388)، «ارتباط انگیزش با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان»، آموزش در علوم پزشکی، دوره 9، ش1، ص79−85.