تأثیر مداخله چندبعدی معنوی بر کورتیزول بزاقی، آشفتگی‎های روان‌شناختی و ادراک بیماری پس از جراحی بای‎پس عروق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور مرکزی، واحد محلات

2 پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

با توجه به اینکه بیماری قلبی یکی از شایع‎ترین بیماری‎های مزمن است که تحت‌تأثیر آشفتگی‎های هیجانی قرار دارد، تعدیل این هیجان‌ها در بهبودی وضعیت بیمار نقش اساسی دارد، هدف از این پژوهش بررسی اثر مداخله چندبعدی معنوی بر کورتیزول بزاقی، ادراک بیماری و آشفتگی‎های روان‌شناختی بیماران جراحی بای‎پس عروق کرونری بود. مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با گروه کنترل و طرح پیش‎آزمون−پس‎آزمون با پیگیری یک ماهه و سه ماهه بود. جامعۀ آماری این پژوهش بیمارانی بودند که جراحی پیوند عروق کرونر داشتند و به مرکز بازتوانی بیمارستان قلب تهران مراجعه کردند. سی نفر به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه  قرار گرفتند. ابزار این پژوهش پرسشنامۀ 21DASS−، کیت کورتیزول بزاقی و ادراک بیماری IPQ−R بود. گروه آزمایش طی ده جلسه 90 دقیقه‎ای در معرض متغیر مستقل (مداخله چندبعدی معنوی) قرار گرفت. جهت تحلیل داده‎ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری و نرم‌افزار SPSS استفاده شد. یافته‎ها نشان می‎دهد که بین میانگین مقیاس‎های پیش‎آزمون، پس‎آزمون و پیگیری، ادراک بیماری (168/211F=، 001/0>p)، کورتیزول بزاقی (436/89F=، 001/0>p)، استرس (196/251 F=،001/0>p)، اضطراب (896/209F=، 001/0>p) و افسردگی (042/143F=، 001/0>p) تفاوت معنا‎داری بین گروه آزمایش و گروه کنترل وجود دارد؛ بنابراین با توجه به نتایج پژوهش می‎توان ادعا کرد که مداخله چندبعدی معنوی بر کورتیزول بزاقی، ادراک بیماری و آشفتگی‎های روان‌شناختی بیماران مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Multidimensional Spiritual Intervention on Cortisol, and Disease Perception After Vascular Bypass Surgery

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Nequee 1
  • Masud Janbozorgi 2
1 Payame Noor University, Mahallat Branch
2 Research Institute of Hawzeh and University
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effect of multidimensional spiritual intervention on salivary cortisol. Perception of the disease and psychological disturbances of patients with coronary artery bypass graft surgery. The study was a quasi-experimental study with a control group and a pre-test-post-test design with one-month and three-month follow-up. The statistical population of this study includes patients who had coronary artery bypass graft surgery and referred to the Rehabilitation Center of Tehran Heart Hospital. Thirty subjects were selected by convenience sampling method and randomly assigned to experimental and control groups. The instruments of this study were the 21DASS-questionnaire, salivary cortisol kit and IPQ-R disease perception. The experimental group was exposed to the independent variable (multidimensional spiritual intervention) in 10 sessions of 90 minutes. Multivariate analysis of covariance and SPSS software were used to analyze the data. The results show that between the mean scales of pre-test, post-test and follow-up, disease perception (F = 211,168, p <0.001), salivary cortisol (F = 89.43, <0.001) p), stress (F = 251.191, p <0.001), anxiety (F = 209.896, p <0.001) and depression (F = 143.04, p <0.001) significant difference between There is an experimental group and a control group. Therefore, according to the results of the study, it can be claimed that multidimensional spiritual intervention of salivary bercortisol, disease perception and psychological disorders of patients have been effective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multidimensional spiritual therapy
  • Perception of illness
  • Emotional disturbances

مراجع

1. آقایوسفی، علیرضا؛ احمد علی‌پور؛ فرهاد شقاقی و نسیم شریف (1391)، «رابطه بین روش‌های مقابله با استرس و سطوح اینترلوکین−بتا و کورتیزول در بیماران قلبی عروقی»، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، س19، ش2، ص182−190.
2. اژدر، علی‎رضا؛ مهدی احمدی‎فراز و حسین زارع (1390)، «نقش دعا و نیایش در سلامت ذهنی و جسمی»، مجله تازه‎های روان‎درمانی، س7، ش1، ص61−62.
3. امجدیان، محی‌الدین؛ هادی بهرامی احسان؛ رضا رستمی و سیامک واحدی (1395)، «طراحی مداخله دین محور و ارزیابی اثربخشی آن بر اضطراب، استرس و افسردگی و افزایش هماهنگی روانی فیزیولوژیک (HRV) بیماران قلبی دارای پیوند عروق کرونر (CABG) »، رساله دکتری دانشگاه تهران.
4. امجدیان، محی‎الدین؛ هادی بهرامی احسان، رضا رستمی و سیامک واحدی (1396)، «بررسی اثربخشی مداخله دین‌محور و مداخله تنفسی به همراه بازخورد HRV بر افزایش هماهنگی روانی فیزیولوژیک (HRV) و کاهش افسردگی بیماران قلبی دارای پیوند عروق کرونر (CABG)»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دوره 2، ش22، ص1−11.
5. بشارت، محمدعلی (1384)، «بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس افسردگی اضطراب استرس (21DASS-) در نمونه های بالینی و جمعیت عمومی»، گزارش پژوهشی، دانشگاه تهران.
6. بشارت، محمدعلی؛ پریسا پورنگ، علی صادق پورطبایی و سعید پورنقاش تهرانی (1387)، «رابطه بین سبک‌های کنار آمدن با استرس و سطح تدوین روان‌شناختی با روند بهبود بیماران قلبی عروقی»، مجله دانشکده پزشکی، دوره 66، ش8، ص5-579.
7. تقی‌زاده، محمد احسان؛ اکبر اسماعیلی و مهناز علی اکبری دهکردی (1397)، «اثربخشی آموزش معنویت درمانی گروهی بر سازگاری اجتماعی و پذیرش اجتماعی در بیماران زن مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس»، مجله رویش روانشناسی، س7، ش8، ص203-214.
8. تقی‌زاده، محمد احسان؛ ملیحه خاکپورنیا (1396)، «اثربخشی گروهی درمان معنو‌ی بر‌ کاهش ‌ترس ‌از ‌مرگ ‌و‌ استرس ‌ادراک‌ شده»، نشریه‌ روانشناسی دین، س10، ش4، ص23-34.
9. جان‌بزرگی، مسعود (1377)، «بررسی اثربخشی روان‌درمانگری کوتاه مدت با و بدون جهت‌گیری مذهبی (اسلامی) بر مهار اضطراب و تنیدگی»، رسالهدکتریدانشگاهتربیتمدرس، تهران.
10. جان‌بزرگی، مسعود (1388)، «ساخت و اعتباریابی آزمون پایبندی مذهبی بر اساس گزاره‌های قرآن و نهج‌البلاغه»، دوفصلنامهعلمی−تخصصیمطالعاتاسلاموروانشناسی، س3، ش5، ص19−32.
11. جان‌بزرگی، مسعود (1394)، «اصول روان‎درمانگری چندبعدی معنوی»،پژوهش‎نامه روانشناسی اسلامی، دوره1، ش۱، ص۵−۴۵.
12. جان‎بزرگی، مسعود و سیدمحمد غروی (1395)، اصول روان‎درمانگری و مشاوره با رویکرد اسلامی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
13. جان‌بزرگی، مسعود و ناهید نوری (۱393)، شیوه‌های درمانگری اضطراب و تنییدگی، تهران: انتشارات سمت، چاپ سوم.
14. حسینی، محمدعلی؛ محسن صادقی قهرودی؛ مسعود فلاحی خشکناب؛ اصغر رکوفیان و مهدی رهگذر (1390)، «تأثیر مراقبت معنوی−مذهبی بر اضطراب بیماران پس از عمل جراحی بای پس عروق کرونر قلب»، پژوهش توانبخشی در پرستاری، ش1، ص51−61.
15. زهرایی، شقایق؛ شکوفه امینی و سوسن صائبی (1397)، «رابطۀ ادراک بیماری، تجربۀ انگ و همجوشی شناختی با کیفیت زندگی زنان مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس»، فصلنامه علمی مطالعات روان‌شناختی، دوره 14، ش2، ص25−40.
16. علی پور، احمد؛ تورج هاشمی و ناهید یوسف پور (1396)، «اثربخشی رفتار درمانی شناختی متمرکز بر اصالح سبک زندگی در بهبود علائم حیاتی و بهزیستی روان‌شناختی بیماران کرونر قلبی»، مجله روانشناسی سلامت، ش20، ص125−136.
17. مصطفوی، صدیقه، اصغر آقایی و محسن گلپرور (1397)، «اثربخشی آموزشی مبتنی بر مدیریت استرس با محتوای معنویت درمانی ایرانی−اسلامی بر استرس»، «اضطراب و افسردگی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا»، مجله روانشناسی سلامت، دوره 7، ش3 (27)، ص80−62.
18. نارویی‌نصرتی، رحیم (1380)، «دین از منظر روانشناسی و مقایسه آن با رویکرد اسلامی»، مجلهتخصصیمعرفت، دوره 10، ش11، ص14−24.
19. همتی مسلک‌پاک، معصومه؛ فضل‎اله احمدی و منیره انوشه (2010)، «عقاید معنوی و کیفیت زندگی، تحقیق کیفی دربارۀ ادراک زنان دیابتی»، مجله کومش، دوره12، ش2، ص44−51.
20. Ai AL J , Bolling SF, Peterson C. (2017), The use of prayer by coronary artery bypass patients. The International Journal for the Psychology of Religion. 10(4):205-220
21. Aksungar  F B, Topkaya A E, Akyildiz M. (2007), interleukin-6, C-reactive protein and biochemicalparameters during prolongedintermittent fasting. Ann Nutr Metab. 51(1): 88-95.
22. Alrawi, R. & Alrawi R. (2017), Conventonal Concepts in Coronary Heart Disease and New Thoughts in its Predicton. Insights Med Phys, Vol. 2 No. 2(5), pp 1-5.
23. Anh DT, Shih YW, Miao NF, Liao YM. (2017), Chuang YH, Chang HJ, Huang HC, Tsai HT, “Differences of self-management in controlling blood pressure between patients with hyper-tension and healthy people in vietnam”, POJ Nursing Practice & Research, 1(1): 1-8.
24. Baston CD, Schoenrade P, Ventis, WL. (1993), Religion and the Individual: A Social-Psychological Perspective. New York: Oxford University Press.
25. Besharat M, Poorang P, Sadegh poortabaei A, poornaghash tehrani s. (1999), “The relationship between styles of coping with stress and levels of psychological compilation With the process of improving cardiovascular patients”, J medical Faculty, 66: 573-579. [Persian].
26. Bin G, Costa MC, Vila VdA,  Dantas RAS.( 2015), “study ethnographic: surgery graft passby artery coronary to submitted people”, support social of Meanings, 1(67) , 7-71.
27. Braunwald, E. (2012), Coronary Artery Diseas. In: Bonow, RO. Mann, DL. Zipes, DP. (editors), Heart disease: A textbook of cardiovascular medicine. 9th ed. Philadelphia: WB. Elsevier Saunders. P. 294-302.
28. Cameron LD, (2003), Leventhal H. The self-regulation of health and illness behaviour: Psychology Press.
29. Carmody J, Reed G, Kristeller J, Merriam P.(2007), anxiety in community-dwelling adults with cardiovascular disease.J Holist Nurs; 29:21-32.
30. Delaney, C., Barrere, C., Helming, M. (2011), The Influence of a Spirituality-Based Intervention on Quality of Life, Depression, and Anxiety in Community-Dwelling Adults With Cardiovascular Disease A Pilot Study, Journal of Holistic Nursing, 29(1):21-32.
31. Dickson A, Toft A, O'Carroll RE. (2009), “Neuropsychological functioning, illness perception, mood and quality of life in chronic fatigue syndrome, autoimmune thyroid disease and healthy participants”, Psychological Medicine, 39:1567-76.
32. Ellison CG, George LK. (1994), Religious involvement, social ties, and social support in a Southeastern community. Journal of for the Scientific Study of Religion, 33, 46-61.
33. Engerta V, oman Linza R, Joshua A, Grant b. (2019), “Embodied stress: The physiological resonance of psychosocial stress” Psychoneuroendocrinology, 105: 138–146.
34. Ferguson M & Kovacs AHAn (2016), “integrated adult congenital heart disease psychology service”. Congenit. Heart Dis, 11: 444–451. doi: 10.1111/chd. 12331.
35. Hayes, S. (2013), Instructor’s Manual for Acceptance and Commitment Therapy: Values and Action, available at: http://www.psychotherapy.net/data/uploads/ 51b5613392b1e.pdf, LLC. All Rights Reserved.
36. Karabulutlu EY, Karayurt O, Gürsoy A, Kösgeroglu N, Avci IA, Tuna A, et al. (2014), “Illness perception and factors affecting the illness perception in patients with breast cancer”. European J Oncology Nurs;18(1):40. https://doi.org/10.1016/S1462-3889(14)70146-2.
37. Karren, K.J., Hafen, B.Q., Gordon, K.J., Smith, N.L. (2006), Mind/Body Health: The Effects of Attitudes, Emotions and Relationships, Benjamin Cummings, 3th Edition.
38. Leung, YW. Flora, DB. Gravely, S. Irvine, J. Carney, RM. Grace, S. L. (2012), The impact of premorbid and postmorbid depression onset on mortality and cardiac morbidity among patients with coronary heart disease: metaanalysis. Psychosomatic Medicine. 74 (8): 786–801.
39. Lovibond, PF. & Lovibond, SH. (1995), The structure of negative emotional states: “comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories”, Behaviour Research‎‎ and Therapy (abstract), 33(3): 335-43.
40. Lutgendorf, S.K., Russell, D. Ullrich, B.,Harris, T.B.& Wallase, R. (2004), Religious participation, interleukin-6, and mortality in older adult. Health psychol, 23(5),4,65-75.
41. Manigault AW, Shorey RC, Hamilton K, Scanlin MC, Woody A, Figueroa WS, France CR, Zoccola PM. (2019), “Cognitive behavioral therapy, mindfulness, and cortisol habituation: A randomized controlled trial”. j.psyneuen, 104:276-285. doi: 10.1016.
42. Mugnai G, Pasqualin G, Prati D, Menegatti G, Vassanelli C. (2015), “ Recurrent multiform Tako-tsubo cardiomyopathy in a patient with epilepsy: Broken heart or brain”? International Journal of Cardiolo-gy, 201: 332–335.
43. Pargament, K.I. (2011), Spirituality Integration Psychotherapy, Guilford. outpatients with schizophrenia: patients' and clinicians' experience. Psychiatric Services, 62 (1): doi: 10. 1176/appi. ps. 62. 1. 79.
44. Park CL, Huang B, Rodgers W, Tice TN. (2007), Psychosocial mediation of religious coping styles: A study of short-term psychological distress following cardiac surgery. Personality and Social Psychology Bulletin. 33(6):867-882.
45. Richards P S, Bergin AE. (2005), A Theistic Spiritual Strategy for Psychotherapy, In: P. S. Richards, & A. E. Bergin (Eds.), Casebook for a Spiritual Strategy in Counseling and Psychotherapy, Washington DC: American Psychological Association, pp. 1–32.
46. Rifka, P., Taat Putra, S., Sriyono, h. (2017), Psikoneuroimunology Approach to Improve Recovery Motivation, Decrease Cortisol and Blood Glucose of D.M. type 2 Patients With DHIKR Therapy, Jurnal Ners Vol, 12 No. 60-65.
47. Sacha, J. (2014), "Interplay between heart rate and its variability: a prognostic game", Front Physiol, 5 (347): 1-4.
48. Seeman, T.E., Dubin, L.F., Seeman, M. (2003), Religiosity/spirituality and health. A critical review of the evidence for biological pathways, American Psychologist; 58(1):53-63.
49. Selye H. (1956), The stress of life, New York, NY, US: McGraw-Hill.
50. Slimani M, Taylor L, Baker JS, Elleuch A, Ayedi FM, Chamari K, Chéour F. (2016), “Effects of mental training on muscular force, hormonal and physiological changes in kickboxers”, J Sports Med Phys Fitness, 12(2): 127-132.
51. Tully PJ, Baker RA. (2017), “Depression, anxiety, and cardiac morbidity outcomes after coronary artery bypass surgery: a contemporary and practical review”. J Geriatr Cardiol, 9(2): 197-208.
52. Van Den Houte, M.,  Van Oudenhove, L., Van Diest, I., Bogaerts, K., Persoons, P., De Bie,  J. & Van den Bergh, O. (2018), Negative Affectivity, Depression, and Resting Heart Rate Variability (HRV) as Possible Moderators of Endogenous Pain Modulation in Functional Somatic Syndromes ORIGINAL RESEARCH published: doi: 10.3389/fpsyg.2018.00275.
53. Weinman, J. Petrie KJ, Moss-Morris R, Horne, R. (1996), The illness perception questionnaire: a new method for assessing the cognitive representation of illness. Psychol Health, 11(3):431-45
54. Wolinsky D. Stump E. (1996), Age and the Sense of Control Among Older Adults. Journal of Gerontology: SOCIAL SCIENCES. Vol. 5IB, No. 4, S217-S22O
55. Wolinsky, F.D. & Stump, T.E. (1996), Age and the Sense of Control among Older Adults, The Journals of Gerontology: Series B, Volume 51B, Issue 4, Pages S217–S220, https://doi.org/10.1093/geronb/51B.4.S217
56. Zamarra, J.W., Schnieder, R.H., Basseghini, I. (1996), Meditation program in the treatment of patients with coronary artery disease, J cardial: 867-870.
57. Zila van der Meer Sanchez Solange Aparecida Nappo (2008), Religious intervention and recovery from drug addiction Rev Saúde Pública, 42(2) 1-7.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار