مبانی و ساختار «زوج‌درمانی اسلامی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی

3 مدیر گروه روان‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

هدف پژوهش عبارت بود از تدوین مبانی و ساختار مداخلات اسلامی برای درمان مشکلات زوج‌ها. سوال اول این بود که آیا اسلام این مداخلات را چه­ مقدار و براساس کدام مبانی دینی تجویز می­کند؟ سوال دوم این بود که ساختار این مداخلات چگونه است. روش­ این پژوهش (با رویکردی علمی- دینی)، این­گونه بود که هم از متون اسلامی به سمت «تدوین زوج­درمانی» حرکت کردیم و هم به عکسِ آن.. نتایج پژوهش نشان داد که مداخلات فوق بر مبانی اسلامیِ زیر مبتنی است: 1. جایگاه خانواده و اهمیت آن در رشد فردی- اجتماعی؛ 2­. ویژگی‌های خانواده سالم؛ 3. آسیب­شناسی خانواده؛ 4. اهداف تشکیل خانواده؛ 5. چارچوب‌های فقهی و اخلاقی مداخله‌ها در زوج‌درمانی و نیز معلوم شد که زوج­درمانی اسلامی در پنج بخش مداخله‌های شناختی، عاطفی، رفتاری، ساختاری و معنوی قابل ارائه است. سه بخش اول متناظر با دیدگاه زوج­درمانی شناختی رفتاری است، در بخش ساختاری توزیع قدرت را، مبتنی بر حقوق زوجین و مرزها بر اساس آموزه­های­اسلامی قرار می­دهد. در مداخله‌های معنوی، توصیه‌های اسلام در باب اعتقادات، اخلاق و عبادت اسلامی مبنا قرار می­گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Principles and structure of "Islamic couple therapy"

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Salari Far 1
  • seyyed Jalal Yonesi 2
  • Mohammad Hossion Sharifinia 1
  • Seyyed Mohammad qarviRad 3
1 Faculty member of Hawzah and University Research Institute
2
3
چکیده [English]

 
The purpose of the study was to compile the principles and structure of Islamic intervention to remove couples' disputes. The first question was to what extent and based on what principle does Islam recommend such intervention? Second question was what is the structure of such intervention like? The procedure of the research (a scientific- religious approach) was to start from Islamic text towards "compiling couple therapy" and vice versa. The results revealed that afore-mentioned interventions are based on the following Islamic principles:
1. The stance and significance of family in personal and social growth.
2. Features of a decent family
3. Identifying family problems
4. Goals of forming a family
5. Jurisprudential and moral boundaries of intervening in couple therapy
The other result was that Islamic couple therapy can be applied in five aspects including cognitive, emotional, behavioral, structural and spiritual dimensions. In the first three aspects the view in couple therapy is cognitive – behavioral. In structural aspect, the distribution of power is based on the couples' rights and boundaries in conformity with Islamic teachings. Islamic teachings concerning beliefs, morality and Islamic praying are considered to be the base of spiritual interventions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islam
  • couple therapy
  • jurisprudence
  • Morality
  • beliefs
  • praying
  • Cognition
  • Behavior