نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه آزاد
2 دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
3 دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The aim of this study was to formulate a therapy protocol according to the mindfulness based on the activation of spiritual-Islamic schemas in the girl students' marital satisfaction. The population was all girl students studying in the Islamic Azad University in the city of Kangavar, in 2016-2017. 28 students who got the lower scores in the marital satisfaction were voluntarily selected and were randomly placed into the test and control groups of 14. The two groups completed the Jadiri's marital satisfaction questionnaire, once before the test, one time immediately after the test, and once a month after the intervention. The data were analyzed with the help of both one-way ANOVA and multi-way ANOVA tests. The findings showed that the researcher-formulated therapy protocol can significantly increase the level of marital satisfaction among students. This increase also happened in the follow-up phase. As a result, the therapy protocol of mindfulness based on the spiritual-Islamic schemas is a proper way to increase the level of marital satisfaction among the couples.
کلیدواژه‌ها [English]
قرآن کریم، ترجمه الهی قمشه‌ای.
1. آذربایجانی، مسعود؛ سیدمهدی موسوی اصل و محمدرضا سالاری‌فر (1378)، روان‌شناسی سلامت، تهران: انتشارات سمت.
2. اکبری، حبیب‌الله (1392)، تدوین پروتکل درمانی براساس ذهن‌آگاهی مبتنی بر فعالسازی طرحواره‌های معنوی−اسلامی و مقایسه اثربخشی آن با درمان پردازشی−تجربه‌ای/ هیجان‌مدار بر کاهش اضطراب دانشجویان، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.
3. امیدی، عبدالله (1388)، مقایسه اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی (MBCT) با درمان‌شناختی رفتاری (CBT) در درمان افسردگی، پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی بالینی، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
4. جدیری، جعفر (1387)، بررسی رابطه رضامندی زناشویی براساس معیارهای دینی با ثبات هیجانی،پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
5. جم، سارا؛ احمد علی‌نقی و امیرحسین ایمانی (1390)، «تأثیر ذهن‌آگاهی مبتنی کاهش استرس بر وضعیت روحی روانی و جسمی بیماران مبتلا به ایدز»، فصلنامه بیماری‌های عفونی و گرمسیری، س16، ش52.
6. حافظ‌نیا، محمدرضا (1387)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: انتشارات سمت.
7. حسینی طهرانی، محمدحسین (1433)، رساله لب‌اللباب در سیر و سلوک الالباب، مشهد: انتشارات علامه طباطبایی.
8. دباغی، پرویز (1385)، اثربخشی شناخت‌درمانی براساس تفکر نظاره‌ای و فعالسازی طرحواره‌های معنوی در پیشگیری از عود مصرف مواد افیونی، پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی بالینی، انستیتو روان‌پزشکی تهران.
9. رجبی، غلامرضا؛ سیدامید ستوده ناورودی (1390)، «تأثیر شناخت‌درمانی گروهی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی در زنان متأهل»، مجله علوم پزشکی گیلان، س20، ش80، ص83−91.
10. رضاپور میرصالح، یاسر؛ معصومه اسمعیلی و کیومرث فرحبخش (1392)، «اثربخشی آموزه‌های هستی‌شناسی اسلامی بر رضایت زناشویی زنان متأهل»، روان‌شناسی و دین، ش22.
11. سالاری‌فر، محمدرضا (1396)، زوج‌درمانی با روی‌آورد اسلامی، چ1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
12. سلیمانی، علی؛ سیدکاظم رسول‌زاده طباطبایی؛ پرویز دباغی؛ پرویز آزاد فلاح و ارسیا تقوا (1394)، «اثربخشی شیوه درمانگری فعالسازی طرحواره‌های معنوی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش علائم وابسته به سوء مصرف مواد و کنترل تکانه در مردان معتاد به مت آمفتامین»، فصلنامه علمی−پژوهشی پژوهش‌های مشاوره، س14، ش54.
13. شریفی‌نیا، محمدحسین (1391)، الگوهای روان‌درمانی یکپارچه، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
14. صابر، نجمه (1394)، بررسی اثربخشی گروه‌درمانی شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر روی اضطراب اجتماعی و خودکارآمدی نوجوانان بی‌سرپرست، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
16. علینقی‌لو، شیوا (1394)، مقایسه تأثیر درمان شناختی−رفتاری گروهی و شناخت‌درمانی گروهی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش استرس، افسردگی و اضطراب و وزن افراد چاق، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهراء.
17. غباری بناب، باقر (1385)، «مطالعاتی در قلمرو مشترک دین و روان‌شناسی»، فصلنامه حوزه و دانشگاه، ش29.
18. غفوری،سمانه و علی مشهدی (1392)، «اثربخشی روان‌درمانی معنوی مبتنی بر بخشودگی در افزایش رضایتمندی زناشویی و کاهش تعارضات زوجین شهر مشهد»، مجله اصول بهداشت روانی، س15، ص45−57.
19. فلاح، راحله؛ محمود گلزاری؛ محبوبه داستانی؛ علیرضا ظهیرالدین؛ سیدمهدی موسوی و محمداسماعیل اکبری (1390)، «اثربخشی مداخله معنوی به شیوه گروهی برای ارتقای سلامت روان در زنان مبتلا به سرطان پستان»، فصلنامه اندیشه و رفتار، دوره 5، ش19، ص69−80.
20. قاسم‌پور، عبدالله؛ جمال سوره و منصور محمودی اقدم (1389)، بررسی رابطه بهزیستی معنوی و ذهن‌آگاهی در دانشجویان، اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت.
21. قیصر، شروین و همکاران (1391)، «اثربخشی مداخله معنوی بر ارتقای کیفیت زندگی مادران کودکان مبتلا به سرطان»،فصلنامه فقه پزشکی، س4، ش11 و 12، بهار و تابستان.
22. کاظم‌زاده، علی (1394)، بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش افسردگی و اضطراب کارکنان جمعیت هلال احمر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
23. کاظمی، آمنه سادات (1391)، «اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کاهش علائم، اختلال استرس پس از ضربه‌های ثانویه و مشکلات روان‌شناختی همسران افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه»، اندیشه و رفتار، دوره ششم، ش23.
24. محمودزاده، اعظم؛ سیمین حسینیان؛ سیداحمد احمدی و مریم فاتحی‌زاده (1393)، «بررسی تأثیر زوج‌درمانی اسلامی بر صمیمیت زناشویی»، روان‌شناسی و دین، س7، ش1 (پیاپی 25)، ص59−70.
25. معصومیان، سمیرا؛ محمود گلزاری؛ محمدرضا شعیری و سیروس مؤمن‌زاده (1391)، «اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBSR)بر کاهش افسردگی بیماران مبتلا به کمر درد مزمن»، فصلنامه علمی پژوهشی بیهوشی و درد، دوره 3، ش2.
26. نبوی حصار، جمیله و خدابخش احمدی (1391)، «اثربخشی رویکرد خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن بر سردمزاجی زنان در آستانۀ طلاق»، فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، س2، ش3، ص412−424.
27. نیکوی، مریم (1383)، بررسی رابطه دینداری با رضایتمندی زناشویی در بین زوج‌های شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه الزهراءB.
28. یوسفی، ناصر و احمد سهرابی (1390)، «مقایسه اثربخشی رویکردهای خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن و فراشناخت بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان در آستانه طلاق»، فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، س1، ش2، ص192−211.
29. Baer, R.A. (2006), Mindfulness-Based Treatment Approaches: clinicians Guide to Evidence Base and Application. USA: Academic Press is an imprint of Elsevier.
30. Burpee, L, C. & Langer, E, J. (2005). Mindfulness and Marital Satisfaction. Journal of Adult Development. 12(1), 43-51, DOI: 10.1007/s10804-005-1281-6.
31. Dewi, S.Y., Wiwie,M., Sastroasmoro,S., Irwanto., Purba, J.S., Pleyte,W.E.H., Mulyono., & Haniman,F. (2015). E ffectiveness of Mindfulness therapy a mong Adolescent with Conduct Disorder in Jakarta, Indonesia, Procedia Social and Behavioral Sciences, 165,62-68.
32. Emanuel, A. S.; Updegraff, J. A.;Kalmbach, A. D.; Ciesla, J. A. (2010),"The role of mindfulness facets in affective forecasting", Personality and Individual differences, 49, 815-818.
33. Feldman,G,et al.(2014), Mindfulness and rumination as predictors of persistence with a distress tolerance task, Personality and Individual Differences 154–158.
34. Farooq,z., and Butt, F.Y. (2012).Attachment Styles, conflict resolution techniques and relationship quality in married couples. [BS (Hons.)Thesis]. Applied Psychology Department, University of the Punjab, Lahore, Pakistan,
35. Godfrin, K. & Heerengen.(2010), The Effect of MBCT on recurance ofdepressive episode, Mental health and quqlity of life, A randomizedcontoroled study research and therapy. 48, 738-746.
36. Howell et al.(2010), Mindfulness predicts sleep-related self-regulation and well-being. Personality and Individual Differences 48, 419–424.
37. Kong,f.et al.(2014), Dispositional mindfulness and life satisfaction: The role of core self-evaluations. Personality and Individual Differences 56, 165–169.
38. Petter,M.et al(2013), The Role of Trait Mindfulness in the Pain Experience of Adolescents, The Journal of Pain, Vol 14, No 12. pp 1709-1718.
39. Potek, R. (2012), Mindfulness as a school-based prevention program and its effect on stress, anxity and emotion regulation Ph.D., New York UNIVERSITY,184pages, 3493866.
40. Richards P. S., & Bergin A. E (1999 (A spiritual strategy for counseling and psychotherapy. Washington: American psychological association; 201-209.
41. Siegel, R. D. (2010), The mindfulnessSolution (every day practices for everydayproblems, New York: Guilford.
42. Simoni, J., Marton, M., & kerwin, J. (2002), Sprituality and psychological adaptation among women with HIV/AIDS: Implications for aounseling. Jounal of cousnseling psychology, 49(2), 139-147.
43. Taylor, B.L., Strauss, C., Cavanagh, K., & Jones, F. (2014), The effectiveness of self-help Mindfulness-based cognitive therapy in a student sample: A randomized controlled trial. Behaviour Research and Therapy, 63, 63-69.
44. Vaughn, L.et al. (2013), Processing fluency affects behavior more strongly among people higher in trait mindfulness., Journal of Research in Personality, 782–788.
45. Whitebiredm R. & Kreitzer, M. et al. (2011), Recruiting and retaning family caregivers to a randomized contoroled trial on MBSRcontemporary clinical trials, 32, 654-661.
)