بررسی تطبیقی رویکرد فلسفی کندی و سهروردی پیرامون پیشگیری و درمان حزن دنیوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی دیدگاه کندی و سهروردی در باب پیشگیری و درمان حزن عرفانی و حزن دنیائی است؛ حزن عرفانی، موجب می شود سالک به مرتبه ای فراتر باور داشته و برای وصول به آن تلاش نماید. کنترل حزن دنیوی در روان شناسی به صورت ریشه‌ای بررسی نمی شود؛ لکن فیلسوفان مسلمان با توجه به مبانی عقلی که ریشه در آموزه های دینی دارد، راهکارهایی ارائه کرده اند. این پژوهشِ کتابخانه ای و اِسنادی که به روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته، با تمرکز بر آثار کندی و سهروردی به پیشگیری و درمان بنیادین حزن پرداخته است. یافته های پژوهش حاکی از وجود راه حل منطقی و البته قابل تطبیق بر متون دینی در آثار این دو می باشد. هر یک از کندی و سهروردی عامل اصلی حزن را اشتباه انسان ها در جهان بینی مادی و زمین گیر شدن انسان در مادیاتِ می دانن

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study on Kennedy's and Suhrawardi's Philosophical Approaches to the Prevention and Treatment of Worldly Sorrow

نویسنده [English]

  • abas bakhshandeh baliy
Assistant Professor and Faculty Member of University of Mazandaran
چکیده [English]

The purpose of this research is to investigate Kennedy's and Suhrawardi's philosophical approaches to the prevention and treatment of mystical and worldly sorrow. The mystical sorrow makes a mystic believe in a higher level and try to achieve it. In psychology, controlling the worldly sorrow is not analyzed basically, but Muslim philosophers have suggested some solutions based on the rational principles rooted in religious teachings. This library and documentary research, organized by a descriptive-analytical method, examined the fundamental prevention and treatment of sorrow with an emphasis on Kennedy's and Suhrawardi's works. According to the findings, there is a logical solution, which is also compatible with religious text, in works of these people. They both believe that the main factor of sorrow is human's mistake in material worldview and his/her involvement in material aspects

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kennedy
  • Suhrawardi
  • self
  • sorrow
  • happiness
  1. * قرآن کریم.

    1. آئینه‌وند، صادق (1385)، دین و فلسفه از نگاه ابنرشد (با مروری به نظریه‌های فیلسوفان مسلمان از کندی تا ابن‌رشد براساس تلفیق، استقلال، توفیق)، تهران: نشر نی.
    2. ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، ج13، چ3، بیروت: دارصادر.
    3. ارسطو (1378)، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
    4. افلاطون (1367)، دوره آثار افلاطون، ج3 و 4، ترجمه رضا کاویانی و محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
    5. اقبال لاهوری، محمد (1380)، سیر فلسفه در ایران، ترجمه ح. آریان‌پور، تهران: نگاه.
    6. امام صادقg (1400ق)، مصباح الشریعه، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
    7. بخشنده بالی، عباس (1389)، آواز عقل سرخ (مروری بر اندیشه‌های شیخ اشراق)، تهران: کانون اندیشه جوان.
    8. بخشنده بالی، عباس (1389)، «ریشه‌های نظام نوری شیخ اشراق»، مجله معرفت، ش159.
    9. بدوی، عبدالرحمن (1427ق)، الموسوعه الفلسفه، ج2، قم: منشورات ذوی القربی.
    10. پورافکاری، نصرت‌الله (1376)، فرهنگ جامع روان‌شناسیروان پزشکی، چ2، تهران: فرهنگ معاصر.
    11. رازی، محمد بن زکریا (بی‌تا)، الطب الروحانی، بی‌جا: المکتب الشامله.
    12. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، ج1، دمشق: دارالقلم.
    13. رضی،‌ هاشم (1379)، حکمت خسروانی، تهران: بهجت.
    14. زرین‌کوب، عبدالحسین (1369)، دنباله جستجو در تصوف ایران، چ3، تهران: امیرکبیر.
    15. الذهبی، شمس‌الدین محمد (1417ق)، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج41، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت: دارالکتاب العربی.
    16. سهروردی، شهاب‌الدین (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج1، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    17. سهروردی، شهاب‌الدین (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    18. سهروردی، شهاب‌الدین (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج3، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    19. سهروردی، شهاب‌الدین (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج4، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    20. شهرستانی، عبدالکریم (1361)، الملل والنحل، ج1، ترجمه مصطفی خالقداد ‌هاشمی، چ3، تهران: اقبال.
    21. شهرورزی، شمس‌الدین محمد (1365)، نزهة الارواح و روضة الافراح، ترجمه مقصود علی تبریزی، تهران: علمی و فرهنگی.
    22. صدرالدین شیرازی، محمد ابراهیم (1981م)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج4، چ3، بیروت: داراحیاء التراث.
    23. صلیبا، جمیل (1366)، فرهنگ فلسفی، تهران: انتشارات حکمت.
    24. طوسی، نصیرالدین (1375)، شرح الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه.
    25. فارابی، ابونصر (1405ق)، فصول منتزعه، تحقیق البیر نصیر نادر، تهران: المکتبة الزهراء.
    26. فیومی، احمد (بی‌تا)، المصباح المنیر، ج2، قم: دارالفکر.
    27. القشیری، عبدالکریم (1374)، الرسالة القشیریة فی علم التصوف، تصحیح عبدالحمید محمود و محمود بن شریف، قم: انتشارات بیدار.
    28. القفطی، جمال‌الدین (بی‌تا)، اخبارالعلماء باخبار الحکماء، قاهره: مکتبة المتنبی.
    29. قمیر، یوحنا (1363)، الکندی (فیلسوف بزرگ جهان اسلام)، تهران: انتشارات فلسفه.
    30. کاشانی، عبدالرزاق (1385)، شرح منازل السائرین، تصحیح محسن بیدارفر، چاپ سوم، قم: انتشارات بیدار.
    31. کلینی، محمد بن یعقوب (1429ق)، الکافی، ج3، قم: دارالحدیث.
    32. کندی، ابویوسف یعقوب (1387)، مجموعه رسائل فلسفی کندی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
    33. کندی، ابویوسف یعقوب (1360)، نامه کندی به المعتصم بالله در فلسفه اولی، ترجمه احمد آرام، تهران: سروش.
    34. گیلانی، عبدالرزاق (1377)، ترجمه و شرح مصباح الشریعه، تحقیق رضا مرندی، قم: انتشارات پیام حق.
    35. مولوی، جلال‌الدین محمد (1373)، مثنوی معنوی، تحقیق توفیق سبحانی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
    36. مصاحب، غلامحسین و همکاران (1380)، دائرة المعارف فارسی، ج1، چ2، تهران: امیرکبیر.
    37. المعلوف، امیل (1991م)، اللمحات السهروردی، چ2، بیروت: دارالنهار للنّشر.
    38. مولوی، جلال‌الدین محمد (1384)، دیوان کبیر شمس، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: طلائیه.
    39. نجاتی، محمدعثمان (1388)، علم النفس (روان‌شناسی از دیدگاه دانشمندان مسلمان)، ترجمه سعید بهشتی، چ2، تهران: انتشارات رشد.

    40. قفطی، ابوالحسن (1371)، تاریخ الحکماء، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.