تأثیر گروه‌درمانی یکپارچه توحیدی بر احساسات مثبت نسبت به همسر در زنان متأهل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات پژوهشگر حوزه و دانشگاه

2 آموزش پرورش شهرستان نقده

چکیده

در این پژوهش به منظور تعیین ارزیابی تأثیر گروه درمانی با رویکرد یکپارچه توحیدی بر احساسات مثبت زنان متأهل نسبت به همسرانشان، 24 نفر از زنان متأهل مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره خانواده پیوند انجمن اولیا و مربیان شهرستان نقده به‌عنوان نمونه در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد در مقیاس احساسات مثبت نسبت به همسر نمره پایینی گرفته بودند. پژوهش حاضر در قالب یک طرح نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون−پس‌آزمون و پیگیری یک ماهه و گروه گواه انجام شد. افراد انتخاب شده پس از همسان‌سازی در متغیرهای کنترل، به صورت تصادفی ساده در دوگروه 12 نفره شامل گروه‎های آزمایشی وگواه قرار گرفتند. نخست برای هر دو گروه آزمون احساسات مثبت نسبت به همسر اجرا شد و سپس برای گروه آزمایشی دوازده جلسه گروه درمانی یکپارچه توحیدی و برای گروه کنترل دوازده جلسه گفتگوی آزاد انجام گردید. پس از پایان مداخله‌درمانی و یک ماه بعد برای پیگیری دوباره هر دو گروه مقیاس بالا را تکمیل کردند. داده‎ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس و نرم‌افزار spss-24 تحلیل شدند. یافته‎ها نشان داد پس از اجرای گروه درمانی یکپارچه توحیدی، میزان احساسات مثبت نسبت به همسر در گروه آزمایشی به طور معناداری بالاتر از گروه گواه است (F=48/51) (01/0P=). این نتیجه تا یک ماه پس از خاتمه جلسات درمان پابرجا بود؛ همچنین مؤثر بودن زوج‌درمانی یکپارچه توحیدی بر بهبود احساسات مثبت زنان متأهل نسبت به همسرشان تأیید شد که مشاوران خانواده می‎توانند از این الگوی درمانی برای کاهش مشکلات خانوادگی و افزایش احساسات مثبت زوج‎ها نسبت به یکدیگر استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Monotheistic Integrated Group Therapy on Positive Feelings toward Spouse among Married Women

نویسندگان [English]

  • mohamadhossein sharifinia 1
  • morad sori 2
1 Assistant Professor, Islamic Azad University Science and Research Branch University and field researcher
2 EDucation counseler
چکیده [English]

In this research, for examining the effect of monotheistic integrated group therapy on married women's positive feelings toward their spouses, 24 married women, referring to the Family Counseling Center of the Association of Parents and Teachers of Naqadeh, were selected as the sample by the convenience sampling. These people had scored low in the scale of positive feelings toward spouse. This research was conducted with a quasi-experimental method and a pretest-posttest design with a control group and a one-month follow-up phase. After assimilating the selected people based on control variables, they were randomly placed in the two test and control groups of 12. First, the two groups took the test of positive feelings toward spouse. Then, 12 sessions of monotheistic integrated group therapy were held for the test group, and 12 sessions of free discussion were held for the control group. After the intervention and one month later, each of two groups completed the scales again. The data were analyzed by the analysis of covariance and with the help of SPSS-24. According to the findings, after the monotheistic integrated group therapy, the rate of positive feelings toward spouse in the test group was meaningfully higher in comparison with the control group (P=0.01, f=48.51). This result was maintained until one month after the end of therapy sessions. In addition, the effect of monotheistic integrated group therapy on the improvement of married women's positive feelings toward their spouses was confirmed; thus, family counselors can use this therapy model to reduce family problems and increase couples' positive feelings toward each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • couple therapy
  • monotheistic integrated approach
  • positive feelings toward spouse
  • married women
* قرآن کریم.
1. ‏‫ آرین‎فر، نیره و عذرا اعتمادی (1395)، «مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی یکپارچه‎نگر و هیجان‎مدار بر صمیمیت زناشویی زوجین آسیب‌دیده از خیانت همسر»، فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، دوره 15، ش59، ص7−37.
2. امیریان، مهدی؛ مهناز علی‌اکبر دهکردی، سبحان پورنیک‎دست و طیبه محتشمی (1393)، «اثربخشی آموزش گروهی به شیوه یکپارچه توحیدی بر سطح پرخاشگری»، مجله روان‌شناسی و دین، ش25، ص17−30.
3. بوالهری، جعفر (1391)، «بررسی برخی علل منجر به تقاضای طلاق در زوجین متقاضی در دادگاه‌های تهران»، مجله اپیدمیولوژی ایران، دوره 8، ش1، ص83−93.
4. ثنایی، باقر؛ ستیلا علاقمند و شهره فلاحتی (۱۳۹۶)، مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج، تهران: انتشارات بعثت.
5. جایروند، حمداله (1396)، «مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و روان درمانی یکپارچه توحیدی بر کاهش افکار خودکشی و تغییر شناختی هیجان در افراد اقدام‌کننده به خودکشی»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، س25، ش5، ص91−99.
6. جعفری، فاطمه؛ منصوره حاج‎حسینی و باقر غباری‌بناب (1397)، «اثربخشی مشاوره هیجان‎مدار مبتنی بر آموزه‎های اسلامی بر صمیمیت زوج‎های ناسازگار»، مجله پژوهشهای مشاوره، ش68، ص44−73.
7. چابکی‌نژاد، زهرا و فاطمه صابر اشکذری (1398)، «اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر اضطراب و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان دختران پیش‌دانشگاهی استان یزد»، مجله پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری، ش2، ص40−60.
8. چوپانی، مراد (1389)، «مقایسه اثربخشی تأثیر گروه‌درمانی رویکرد یکپارچه توحیدی و شناخت درمانی بر عزت نفس و نگرش‎های زناشویی زندانیان مرد شهر قم»، دوفصلنامه مطالعات اسلام و روا‌‌ن‌شناسی، ش6، ص31−61.
9. ح‍رع‍ام‍ل‍ی‎، م‍ح‍م‍دب‍ن‌ح‍س‍ن (1370)، تفصیل وسائلالشیعه الی تحصیل مسائلالشریعه‏‫، تحقیق محمدرضا الحسینی الجلالی، ج14، ‏‫قم‏‫: مؤسسه آل‎البیت لاحیاء ‎التراث.
10. زرقانی، سیداحمد؛ بهرامعلی قنبری هاشم‌آبادی، مجید معینی‌زاده و فرشته غلامرضایی‌نژاد (1398)، «اثربخشی گروه درمانی یکپارچه توحیدی بر خودآگاهی هیجانی، جرأت‌ورزی و معناداری زندگی زندانیان»، نشریه طب انتظامی، ش3 (سمینار علمی مراقبت‌های پرستاری در بهداشت روان و سلامت جامعه).
11. زهراکار، کیانوش و فروغ جعفری (1397)، مشاوره خانواده(مفاهیم،تاریخچه،فرایند و نظریهها)، تهران: ارسباران.
12. سالاری‎فر، محمدرضا (1398)، زوج‌درمانی با رویآورد اسلامی، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
13. سیدی، زهرا و حسن باقری‌نیا (1396)، «اثربخشی گروه درمانی یکپارچه توحیدی بر میزان رضایت زناشویی متأهلین»، مجموعه مقالات سمینار علمی مراقبتهای پرستاری در بهداشت روان و سلامت جامعه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول.
14. شریفی‎نیا، محمدحسین (1392)، الگوی روان درمانی یکپارچه با معرفی درمان یکپارچه توحیدی، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
15. شریفی‎نیا، محمدحسین (1387الف)، «بررسی اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی در کاهش بزهکاری زندانیان»، مطالعات اسلام و روان‌شناسی، س1، ش2، ص7−30.
16. شریفی‎نیا، محمدحسین (1387ب)، «مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه‌توحیدی و شناخت‎درمانی در درمان اعتیاد و اختلالات همایند زندانیان»، رساله دکتری روانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس.
17. شریفی‎نیا، محمدحسین (1386)، «مقایسه میزان اثربخشی دو روش درمانی یکپارچه توحیدی و شناخت درمانی در کاهش رفتار مجرمانه زندانیان»، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، س37، ش3، ص41−72.
18. شمس‌آبادی، احمد (1395)، «اثربخشی درمان گروهی با رویکرد یکپارچه توحیدی بر نگرش معنوی و رضایت زناشویی در مردان متأهل شهرستان مشهد»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
19. طبرسی، فضل‎بن‎حسن (1386)، مکارم الاخلاق، قم: نشر حبیب.
20. طیبی، هاجر (1390)، «مقایسه اثربخشی گروه درمانی یکپارچه توحیدی و شناختی−رفتاری در کاهش فشار روانی و افسردگی همسران جانبازان مبتلا به اختلال پس از ضربه»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه فردوسی مشهد.
21. کریمی، شیوا؛ بهرامعلی قنبری هاشم‌آبادی و جعفر طالبیان‌شریف (1392)، «مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و شناختی−رفتاری بر روی دانشجویان سایکوپات غیر بالینی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
22. مشهدی‌پور، مریم؛ نیلوفر میکاییلی و محمد نریمانی (1392)، «مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و شناختی−رفتاری بر کاهش اختلالات اضطرابی دانش‌آموزان دختر»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
23. نوری، حسین بن محمدتقی (1373)، مستدرک الوسائل، تحقیق مؤسسه آل‌البیت، ج14، قم: مؤسسه آل‌البیت لاحیاء التراث.
24. هادی، مهدی و مسعود جان‌بزرگی (1388)، «اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی بر مؤلفه‎های شخصیت و بالینی»، مجله روا‌ن‌شناسی و دین، س2، ش2، ص71−104.
25. ‏‫ Aman, J., Abbas, J., Nurunnabi, M. & Bano, S. (2019), The relationship of religiosity and marital satisfaction: The role of religious commitment and practices on marital satisfaction among Pakistani respondents, Behavioral Sciences, 9(3), 30.
26. Black, S. W. (2019), Religious Practices in Couple and Family Therapy, Encyclopedia of Couple and Family Therapy, 2477-2481.
27. Call, V. R. A. & Heaton, T. B. (1997), Religious influence on family stability, Journal of the Scientific Study of Religion,  36, 382-392.
28. Ching, C. L. & Chan, V. L. (2020), Positive emotions, positive feelings and health: A life philosophy. Linguistics and Culture Review, 4(1), 1-14.
29. Goldenberg, H. & Goldenberg, I. (2012), Family therapy: An overview.
30. Gottman, J. M. (2013), What Makes Love Last? New York: Findaway World LLC.
31. Gregory, K. A. (2019), Sustainable African American Marriages: Evaluating the Impact of Closeness to God and Religiosity on Marital Satisfaction and Longevity.
32. Helmeke, K. B. & Bischof, G. H. (2011), Couple therapy and the integration of spirituality and religion. Handbook of clinical issues in couple therapy, 247-270.
33. Holmberg, A., Jensen, P. & Vetere, A. (2020), Spirituality–a forgotten dimension? Developing spiritual literacy in family therapy practice, Journal of Family Therapy.
34. Hook. J., Worthington, E., Davis, D., Jennings, D. & Gartner, A. (2010), Empirically supported religious and spiritual therapies, J Clin Psychol; 66: 46-72.
35. Ivtzan, I., Chan, C. P., Gardner, H. E., & Prashar, K. (2013), Linking religion and spirituality with psychological well-being: Examining self-actualisation, meaning in life, and personal growth initiative. Journal of religion and health, 52(3), 915-929.
36. Mahoney, A. (2005), Religion and conflict in marital and parent child relationship, Journal of Social Issues, 61, 689-706.
37. Nathaniel, M., & David, C. (2010), Family relation. Journal of Family Therapy, 78-65 ,34.
38. O'Leary, K. D., Fincham, F., & Turkewitz, H. (1983), Assessment of positive feelings toward spouse. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 51(6), 949.
39. Orathinkal, J., & Vansteewegen, A. (2006), Religiosity and marital satisfaction. Contemporary Family Therapy, 28, 497-504.
40. Palmer, S., & Dryden, W. (1994), Counselling for stress problems, Sage.
41. Rusu, P. P., Bodenmann, G., & Kayser, K. (2019), Cognitive emotion regulation and positive dyadic outcomes in married couples. Journal of Social and Personal Relationships, 36(1), 359-376.
42. Walsh, F. (Ed.). (2008), Spiritual resources in family therapy. Guilford Press.
43. Wiebe, S. A., & Johnson, S. M. (2016), A review of the research in emotionally focused therapy for ouples. Family Process, 55(3), 390-407.